 |
Frame
en voorvork richten
Nu de fiets in onderdelen uiteen is en ik een goed beeld heb van de
ontstane slijtage en beschadigingen is het moment daar om een keuze te maken waar ik begin met herstellen. Bij
inspectie van het frame en de voorvork was al snel duidelijk dat de fiets meerdere botsingen had doorstaan. Het frame
was lichtelijk opgereden wat duidelijk zichtbaar is in de schuine onderbuis tussen balhoofd en trapas. De vork is meerdere
malen verbogen en bij pogingen deze weer te richten zijn er vervolgens krommingen ontstaan naast de eerdere
beschadigingen.
|
|
|
Het frame
Het recht maken van een stelsel van buizen zoals een fietsframe kent hoofdzakelijk twee benaderingen. De eerste is dat
je krachten toepast tegenovergesteld aan de krachten die verantwoordelijk zijn voor de vervorming in de verwachting dat
de kromming in de buizen daarmee verdwijnt en de juiste geometrie terugkomt (zie afbeelding hiernaast). De tweede
benadering is dat je je in eerste plaats richt op de vervorming in de buizen waarmee je na herstel de geometrie als
vanzelf terug krijgt.
|
|
Ik heb gekozen voor deze tweede werkwijze omdat bij
de eerste manier de krachten in de lengterichting van de schuine onderbuis (trekkrachten) enorm groot worden terwijl
de benodigde krachten om de buis recht te dwingen erg klein zijn. Ik moest dus een voorziening maken waarmee ik de
schuine buis optimaal over het gebogen deel terug kon dwingen zonder de buis daarbij in te deuken. Het is een statief
geworden waarbij ik de trapas als vast punt heb gekozen en waarbij het balhoofd bij het recht en daarmee langer worden
van de schuine buis, naar voren kan rollen. Het voorste stukje statief is om die reden wat schuin geplaatst om de
rolweerstand te verminderen. De uit twee delen bestaande klembuis met M10 draadeinden past nauwkeurig om de framebuis
om ongewenste vervormingen aan deze te voorkomen.
Na de buis vele keren onder spanning te hebben gezet en daarna steeds weer te lossen om te zien of het wel goed ging,
is de buis uiteindelijk recht geworden. Kleine rimpelingen aan de bovenkant, daar waar het materiaal moet krimpen,
heb ik uiteindelijk kunnen wegschuren.
Uiteidelijk zou het goed zijn om het frame warm te maken om spanningen door het buigwerk te verminderen, maar omdat
ik het lakwerk zoveel mogelijk heel wil laten kijk ik later na het schuren waar ik dit toe kan passen.
|
|
De voorvork
Hoewel veel meer beschadigd, gaf het richten van de voorvork minder moeilijkheden. Van originele lak was geen sprake
meer en ik kon dus een brander het werk laten doen.
|
|
| Ook voor de vork is het belangrijk om de buizen te
beschermen tegen indeuken. Waar mogelijk heb ik de stevige kroon gebruikt als vast punt, en als ik een buisstuk moest
klemmen heb ik daar een passende houten mal gemaakt. Van tevoren heb ik bepaald waar de vervormingen uit moesten. Door
een vervorming aan de buitenkant van waar je heen wilt te verwarmen tot net donkerrood, laat de vorkpoot zich zonder veel
krachtinspanning buigen. De binnenkant van waar je heen wilt moet zo weinig mogelijk worden verwarmd vanwege het gevaar
van indeukingen.
|
|
| Het uiteindelijke bewijs van een in elk opzicht rechte
vork is of een voorwiel met een goed in het midden gespaakte naaf evenwijdig met de vorkbuis en in het midden van de
kroon uitkomt. Bovendien moet de kroon in lijn liggen met de naaf. Het is erg storend om al fietsend tegen een scheve
kroon aan te kijken! Natuurlijk mogen daarbij ook de vorkpatten waar de wielas in steekt niet verbogen zijn.
|
|
